Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

9 dk okuma süresi Son Güncellenme Tarihi: 04.07.2023
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar başlıklı tedavi içeriği doktorumsun tarafından yazılmış olup Prof. Dr. Ali Ferruh AKAY (Üroloji) tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tanımı ve Yaygınlığı

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Genel Tanımı ve Yaygın Türleri

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar), cinsel temas yoluyla kişiden kişiye geçen enfeksiyonlardır. Bu hastalıklar genellikle bakteri, virüs veya parazitler tarafından oluşturulur. Yaygın olarak görülen bazı Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar türleri şunlardır:

  • HIV/AIDS
  • Sifiliz
  • Gonore
  • Klamidya
  • Herpes
  • HPV (Human Papillomavirus)

Hastalıkların Etken Mikroorganizmaları, Bulaşma Yolları ve Belirtileri

HIV/AIDS

Etken Mikroorganizma: Human Immunodeficiency Virus (HIV)

Bulaşma Yolları: Cinsel temas, kan transfüzyonu, paylaşılan iğneler, anneden bebeğe geçiş

Belirtiler: İlk aşamada grip benzeri semptomlar, ilerleyen dönemde bağışıklık sistemi bozukluğu ve enfeksiyonlara yatkınlık

Sifiliz

Etken Mikroorganizma: Treponema pallidum (bakteri)

Bulaşma Yolları: Cinsel temas

Belirtiler: Şankr adı verilen ağrısız yara, vücutta döküntüler, ateş, baş ağrısı, kas ağrıları

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Toplum Sağlığına Etkileri ve Yaygınlık Oranları

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar, toplum sağlığı üzerinde ciddi etkilere sahiptir. Yaygın cinsel yolla bulaşan hastalıkların yaygınlık oranları ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir. Örneğin:

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Türü Yaygınlık Oranı (Örnek)
HIV/AIDS %2.1 (Dünya genelinde)
Sifiliz 8.7/100,000 (ABD'de)
Gonore 78/100,000 (Kanada'da)

Bu veriler sadece örnek olarak sunulmuştur ve gerçek yaygınlık oranları ülkeden ülkeye ve yıldan yıla değişebilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tanısı ve Testleri

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Doğru Tanısı İçin Kullanılan Testler

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların doğru tanısı için çeşitli testler uygulanır. Bunlar arasında:

  • Kan testleri
  • İdrar testleri
  • Vajinal kültür
  • Smear testi

Tanı Yöntemleri ve Testlerin Uygulanması

Kan Testleri

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların bazıları için kan testleri kullanılır. Kan testleri, enfeksiyonun varlığını veya antikorların varlığını tespit etmek için kullanılır. Örneğin, HIV için antikor testi ve sifiliz için RPR testi gibi kan testleri yapılabilir.

İdrar Testleri

Belirli Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar için idrar testleri uygulanabilir. Bu testler, enfeksiyonun varlığını veya mikroorganizmaların varlığını tespit etmek için kullanılır. Örneğin, gonore ve klamidya için idrar testleri yapılabilir.

Vajinal Kültür

Vajinal kültür, özellikle kadınlarda mantar enfeksiyonları ve bakteriyel vaginozis gibi Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların teşhisinde kullanılır. Kültür, vajinal salgıdan örnek alınarak mikroorganizmaların büyümesi ve tanımlanması için laboratuvara gönderilir.

Smear Testi

Smear testi, kadınlarda HPV enfeksiyonlarının erken teşhisinde kullanılır. Bu test sırasında rahim ağzından hücre örnekleri alınır ve laboratuvar analizi için incelenir.

Test Sonuçlarının Yorumlanması ve Teşhis Süreci

Test sonuçlarının yorumlanması ve teşhis süreci, bir uzman tarafından yapılır. Test sonuçları, belirli bir Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların varlığını veya yokluğunu gösterir. Pozitif bir sonuç varsa, tedavi süreci başlatılır ve danışan uygun tedaviye yönlendirilir. Negatif bir sonuç, o hastalığın var olmadığını gösterir, ancak bazı durumlarda yanıltıcı olabilir. Bu nedenle, belirtiler devam ediyorsa veya şüpheli bir durum varsa, ek testler veya danışmanlık gerekebilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tedavi Seçenekleri

Antibiyotik Tedavisi, Antiviral İlaçlar ve Antifungal İlaçlar

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisinde farklı yöntemler ve ilaçlar kullanılır. Bunlar arasında:

  • Antibiyotik tedavisi: Bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır. Örneğin, sifiliz ve bel soğukluğu gibi hastalıkların tedavisinde antibiyotikler etkili olabilir.
  • Antiviral ilaçlar: Viral enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır. Örneğin, HIV ve herpes gibi hastalıkların tedavisinde antiviral ilaçlar kullanılabilir.
  • Antifungal ilaçlar: Mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılır. Örneğin, mantar enfeksiyonu olan bir kadında vajinal mantar enfeksiyonunun tedavisi için antifungal ilaçlar kullanılabilir.

Tedavi Süresi, Dozaj ve İlaç Etkileşimleri

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların tedavi süresi, dozajı ve ilaç etkileşimleri, hastalığın türüne, şiddetine ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Doktorunuz tarafından belirlenen tedavi planına uymanız önemlidir. İlaçlar düzenli olarak ve tam olarak kullanılmalıdır. Ayrıca, kullanılan diğer ilaçlarla potansiyel etkileşimleri konusunda dikkatli olunmalı ve doktorunuza danışılmalıdır.

Partner Tedavisi ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tekrarını Önleme Yöntemleri

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların etkili bir şekilde tedavi edilebilmesi için, hastalığın partnerler arasında yayılmasını önlemek önemlidir. Bu nedenle:

  • Partner tedavisi: Tedavi gören kişinin partneri veya partnerleri de uygun şekilde tedavi edilmelidir. Bu, hastalığın yayılmasını ve tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olur.
  • Prezervatif kullanımı: Cinsel ilişki sırasında kondom kullanmak, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların yayılmasını önlemek için etkili bir yöntemdir.
  • Aşılar: Bazı Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar için aşılar mevcuttur. Örneğin, HPV aşısı rahim ağzı kanserine neden olan HPV enfeksiyonlarını önlemek için kullanılır.
  • Düzenli testler: Cinsel yolla bulaşan hastalıkların erken teşhisi için düzenli olarak test yaptırmak önemlidir. Böylece tedaviye erken başlanabilir ve hastalığın yayılması engellenebilir.

Cinsel Sağlık ve Korunma Önlemleri

Cinsel Sağlık Önemleri, Cinsel Eğitim ve Korunma Yöntemleri

Cinsel sağlık, bireylerin cinsel yaşamlarını sağlıklı ve güvenli bir şekilde sürdürebilmeleri için önemlidir. Aşağıdaki önlemler cinsel sağlığı korumak ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların yayılmasını önlemek için alınabilir:

  • Cinsel eğitim: Doğru ve güvenilir cinsel eğitim almak, sağlıklı cinsel ilişkilerin ve korunma yöntemlerinin anlaşılmasına yardımcı olur.
  • Kondom kullanımı: Cinsel ilişki sırasında kondom kullanmak, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların yayılmasını önleme konusunda etkili bir korunma yöntemidir.
  • Aşılar: Bazı Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların önlenmesi için aşılar mevcuttur. Örneğin, HPV aşısı rahim ağzı kanserine neden olan HPV enfeksiyonlarını önlemek için kullanılır.
  • Düzenli taramalar ve takip süreçleri: Düzenli olarak Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar taramaları yaptırmak, erken teşhis ve tedavi için önemlidir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Korunma için Risk Azaltma Stratejileri

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların yayılmasını önlemek için aşağıdaki risk azaltma stratejileri uygulanabilir:

Risk Azaltma Stratejileri Açıklama
Düzenli testler Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların erken teşhisi için düzenli olarak test yaptırmak önemlidir.
Ortak aşılamalar Eşlerin ve cinsel partnerlerin aşılanması, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların yayılmasını önlemede etkili olabilir.
İlişki sayısını azaltma Daha az cinsel partnerle ilişkiye girmek, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar riskini azaltabilir.
Düzenli kondom kullanımı Cinsel ilişkide kondom kullanmak, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların yayılmasını önlemek için etkili bir yöntemdir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar için Hangi Bölüme Randevu Alınması Gereklidir?

Aşağıda, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların tedavi edilmesi ve tanısının konulması için başvurabileceğiniz bazı bölümler verilmiştir:

Dermatoloji

Cilt ve cinsel organlarda görülen enfeksiyonlarla ilgilenir. Özellikle genital bölgede meydana gelen enfeksiyonların tanısı ve tedavisi için başvurulabilir.

Enfeksiyon Hastalıkları

Viral, bakteriyel veya paraziter enfeksiyonlarla ilgilenen bölümdür. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış enfeksiyon hastalıkları doktorlarına başvurulabilir.

Üroloji

Erkeklerdeki üreme sistemi ve idrar yolları ile ilgilenen bölümdür. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların erkeklerdeki etkileri ve tedavisi konusunda uzmanlaşmış ürologlara danışılabilir.

Kadın Hastalıkları ve Doğum

Kadın üreme sistemi ve cinsel sağlıkla ilgilenen bölümdür. Kadınlarda görülen cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısı, tedavisi ve takibi için bu bölüme başvurulabilir.

Genitoüriner Tıp

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanı, tedavi ve takibinde uzmanlaşmış bir bölümdür. Bu bölümde Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların yanı sıra cinsel sağlıkla ilgili diğer konular da ele alınır.

Her hastanenin hizmet verdiği bölümler farklılık gösterebilir. Bu nedenle, bir hastanenin sağlık hizmetleri ve uzmanlık alanları hakkında daha detaylı bilgi almak için ilgili hastane ile iletişime geçmeniz önerilir.

Kaynakça

  • WHO - Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar - https://www.who.int/news/item/17-05-2023-high-level-resource-mobilization-conference-to-eliminate-viral-hepatitis
  • CDC - Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar - https://www.cdc.gov/std/default.htm
  • Planned Parenthood - Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar - https://www.plannedparenthood.org/learn/stds-hiv-safer-sex
Not: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar için İlgili Doktorlar

Op. Dr. Neşe TÜRKMEN
Esenyurt/İstanbul
Op. Dr. Yaşar BAŞAĞA
Bakırköy/İstanbul
Prof. Dr. Ali Ferruh AKAY
Kadıköy/İstanbul
Uzm. Dr. Erol ÖZAN
Başakşehir/İstanbul
Op. Dr. Aliya İSGANDAROVA ŞENELDİR
Küçükçekmece/İstanbul
Op. Dr. Betül BÜYÜKKAYA ALPTEKİN
Bakırköy/İstanbul
Doç. Dr. Ahter Tanay TAYYAR
Kadıköy/İstanbul
Prof. Dr. Vedat TURHAN
Beylikdüzü/İstanbul
Op. Dr. Hakan SEVEN
Gaziosmanpaşa/İstanbul
Op. Dr. E. Meltem ŞAFAK
Sancaktepe/İstanbul
Uzm. Dr. Ayşin ALTIN
Sultangazi/İstanbul
Op. Dr. H. Bülent DAĞDEMİR
Sultangazi/İstanbul